ใช้ D70 ได้ไม่นานก็พบว่าภาพที่ถ่ายออกมาบางภาพเห็นจุดดำๆ เหมือนฝุ่นเกาะหน้าเลนส์ แต่หลังจากดูๆ แล้วน่าจะเป็นฝุ่นเกาะ CCD มากกว่า ลองถ่ายภาพขาวโฟกัสหลายๆ ระยะ ปรับรูรับแสงต่างๆ กัน ก็พบว่ามันจะเห็นชัดในบาง combination .. วันนี้เลยได้ลงมือทำความสะอาด CCD เป็นครั้งแรกหลังจากเพิ่งใช้มาได้เดือนเดียว

D70 มีเมนูล็อกกระจกและเปิดม่านชัตเตอร์เพื่อให้เข้าถึงตัว CCD ได้ (กล้อง DSLR อื่นๆ ที่ไม่มีเมนูนี้ก็อาจจะตั้ง shutter speed ให้ช้ามากๆ เช่น 30 วินาที ก็ได้เหมือนกัน) การจะใช้เมนูนี้ได้ต้องมีถ่านเต็ม หรือไม่ก็เสียบอะแดปเตอร์ เพราะการเปิดม่านค้างกับการล็อกกระจกเป็นเวลานานๆ สำหรับใช้กำลังไฟเยอะมาก วิธีที่แนะนำในคู่มือคิือใช้ลูกยางเป่าลมเป่าเท่านั้นพอแล้ว ห้ามใช้แปรง หรือผ้าสัมผัสตัว CCD หากวิธีนี้ไม่สามารถทำให้ฝุ่นหลุดได้ คู่มือแนะนำให้ส่งศูนย์บริการ

วิธีอื่นๆ นอกเหนือจากที่คู่มือบอกก็มี แต่ก่อนอื่น ต้องเข้าใจก่อนว่าที่เราทำความสะอาดไม่ใช่ CCD แต่เป็น anti-alias filter ที่แปะหน้า CCD .. อย่างที่สอง ฟิลเตอร์ที่ว่านี้ เกือบทั้งหมดผลิตจาก Lithium Niobate (LiNbO3) wafer ซึ่งเป็นสารที่มีความแข็งเท่ากับ 5 ตามสเกลของ Mohs (0 = talc, 10 = diamond) แข็งพอๆ กับเหล็ก และอ่อนกว่าโลหะผสมที่ใช้ทำมีดทำครัวนิดเดียว ดังนั้นไม่ต้องไปกลัวว่ามันจะเป็นรอยได้ง่ายๆ แต่ไม่ใช่ไม่ต้องระวังเพราะมันเป็นแผ่นบางมากๆ ถ้าเป็นรอยมันจะเกิดจากแรงกดมากกว่าสัมผัสวัตถุ .. วิธีทำความสะอาดโดยใช้ลูกยางเป่า (อย่างที่ผมทำไป) ข้อดีคือไม่ต้องสัมผัสฟิลเตอร์ และช่างภาพส่วนใหญ่มีลูกยางเป็นอุปกรณ์ติดตัวอยู่แล้ว จึงทำความสะอาดได้ทุกเวลาที่อยากทำ แต่ข้อเสียคือลูกยางมันเป็นแค่ปั๊มอากาศพ่นเข้าไป ซึ่งอาจจะปั๊มเอาฝุ่นเข้าไปติดหน้าฟิลเตอร์ได้ .. วิธีที่ดีกว่าลูกยางคือใช้อากาศอัดกระป๋องที่วางขายทั่วไปตามร้านอิเล็กทรอนิกส์ หรือ IT บางแห่ง .. ดีกว่านั้นก็เป็น CO2 หรือไม่ก็ก๊าซเฉื่อยอัดกระป๋อง พวกนี้นอกจากอากาศหรือก๊าซที่พ่นจะสะอาดกว่าแล้วก็เป็นการไล่ความชื้นไปในตัว การใช้งานพวกอากาศอัดกระป๋องนี้ห้ามเอียงหรือเขย่ากระป๋องเป็นอันขาด เพราะอาจจะทำให้มันฉีดเป็นของเหลวออกมาแทน

ถ้าวิธีเป่ายังไม่สามารถทำให้ฝุ่นหลุดได้ ก็ต้องใช้ชุด kit ทำความสะอาด เท่าที่เจอแบ่งเป็นสามแบบ คือ เป็นแปรงขนอ่อนมากๆ ใช้ทำความสะอาดโดยไฟฟ้าสถิตย์ เวลาใช้ก็ต้องเอาอากาศอัดพ่นขนแปรงก่อน แล้วลูบหน้าฟิลเตอร์เบาๆ เสร็จแล้วก็เอาอากาศอัดพ่นซ้ำ เพื่อขจัดฝุ่นออก แบบที่สองใช้ผ้าที่ผลิตด้วยเส้นใยพิเศษที่เล็กและอ่อนนุ่มมากๆ พันปลายไม้แล้วก็กวาดหน้าฟิลเตอร์ ถ้ายังไม่ออกอีกก็จะมีแบบที่สาม คือใช้ผ้าชุบเอธานอลหรือน้ำยาเช็ด .. ถ้ามาถึงขั้นนี้แล้วไม่ออก .. ก็ส่งศูนย์ ค่าทำความสะอาดฟิลเตอร์ที่สืบทราบมา กล้องในประกันฟรี กล้องนอกประกันคิดประมาณ 1000 บาท ใช้เวลา 4-7 วัน

ดูจากค่าทำความสะอาด เวลาที่เสียไป เทียบกับเนื้องานแล้ว ทำเองดีกว่า :P