ผู้รู้

วันหนึ่ง ท่านกากุได้ถามท่านอาจารย์โตกุซานว่า

“ผมคิดว่าอาจารย์เซ็นและผู้รอบรู้เซ็นแต่เก่าก่อน ย่อมไปยังที่แห่งหนึ่ง ท่านอาจารย์พอจะบอกผมได้ไหมว่าท่านเหล่านั้นไปอยู่ยังที่ไหน?”

“ฉันไม่รู้ว่าท่านเหล่านั้นไปอยู่ที่ไหน” ท่านอาจารย์ตอบ

ท่านกากุรู้สึกผิดหวัง กล่าวว่า

“ผมหวังว่าจะได้รับคำตอบเหมือนม้าที่กำลังวิ่ง แต่ผมกลับได้รับคำตอบเหมือนเต่าที่กำลังคลาน”

ท่านอาจารย์โตกุซานนั่งนิ่งเงียบเหมือนคนใบ้ วันต่อมา หลังจากสรงน้ำแล้ว ท่านอาจารย์โตกุซานก็กลับมายังห้องนั่งเล่น ท่านกากุได้นำน้ำชามาถวาย ท่านอาจารย์จึงตบหลังลูกศิษย์เบาๆ แล้วถามว่า

“ปริศนาที่เธอพูดถึงเมื่อวานนี้เป็นอย่างไรบ้าง?”

“วิธีสอนของท่านอาจารย์วันนี้ดีขึ้นครับ” ท่านกากุตอบ

ท่านอาจารย์โตกุซานนั่งนิ่งเงียบเหมือนคนใบ้เช่นเดิม

ความเร่าร้อนเมื่อปะทะกับความสงบ เมื่อเข้ากันไม่ได้ ก็ย่อมเกิดความไม่พอใจ วันแรกท่านกากุเร่าร้อน วันต่อมาท่านสงบลงบ้างแล้ว ความรู้สึกจึงดีขึ้น ท่านอาจารย์โตกุซานก็มีแต่ความสงบทั้งสองวัน ความเป็นปกติธรรมดาตามธรรมชาตินี่แหละ คือหนทางของผู้รู้อย่างแท้จริง