ทุกวันนี้แทบไม่มีใครที่ใช้คอมพิวเตอร์แล้วไม่รู้จักกูเกิ้ล และพวกเราส่วนใหญ่ใช้กูเกิ้ลกันมากกว่า 1 ครั้งต่อวันในการสืบค้นข้อมูลจากเว็บ ..ใช่ กูเกิ้ลสืบค้นเว็บได้แม่นยำและตรงกับความต้องการของเราเสียเป็นส่วนใหญ่ .. แต่กูเกิ้ลไม่ได้มีอิทธิพลแค่ทำให้เราค้นเจอเว็บที่ต้องการแล้วจบ เดอะเสิร์ช เป็นหนังสือที่พยายามอธิบายในเรื่องนั้น

หากย้อนกลับไปสมัยก่อนๆ พวกเราบางคนอาจได้ลองใช้ Excite, Yahoo!, Hotbot, Lycos, Altavista .. ผมเป็นคนหนึ่งที่ได้ใช้งานไซต์เหล่านี้แทบทุกวันในสมัยนั้น และ Altavista ก็เป็นฉากท้ายๆ ก่อนที่จะเปลี่ยนเป็น http://google.stanford.edu และ http://www.google.com ในทุกวันนี้ การค้นข้อมูลมีอะไรสำคัญ ? คำตอบที่หนังสือบอกคือ keyword เป็นสิ่งที่สื่อถึงเจตนาของการค้นหา นั่นเป็นสิ่งที่เชื่อมโยงไปยังสิ่งอื่นๆ มากกว่าแค่ข้อมูล และสิ่งอื่นๆ ที่ว่ามีศักยภาพทางธุรกิจแบบที่เราไม่คิดกันมาก่อน ..

หนังสือได้กล่าวถึงการเติบโตของกูเกิ้ล จากงานที่ทำขณะเพจและบรินเรียนที่แสตนฟอร์ด กลายเป็นบริษัทเริ่มจากแสนเหรียญในวันที่ เพจและบริน ได้เช็คจาก เบคโทลสไฮม์ (Andreas von Bechtolsheim) และก็คำแนะนำของเบคโทลสไฮม์นี่เองที่ทำให้เกิดบริษัทที่ชื่อ Google Inc. ตามชื่อที่เพจและบรินใช้ให้บริการ .. ในวันที่ 7 กันยายน 1998 Google Inc. เกิดอย่างเป็นทางการ .. วันที่ 29 เมษายน 2004 กูเกิ้ลประกาศขายหุ้นมูลค่า 2,718,281,828 USD (ตัวเลขที่สมเป็น geek) และเริ่มกระบวนการสู่บริษัทมหาชน… วันที่ 19 สิงหาคม 2004 กูเกิ้ลเริ่มต้นขายหุ้นในตลาดที่ 85 USD ต่อหุ้น ปิดที่เฉียดๆ 100 ในเย็นวันนั้น และเป็น 108 ในวันต่อมา สองเดือนต่อมาขยับตัวอยู่ที่ 200 USD .. หลังเป็นบริษัทมหาชนกูเกิ้ลมีเงินสดมูลค่าสามพันล้านจากหุ้น ช่วง 2000-2004 รายได้ของกูเกิ้ลขยายตัวมากกว่า 400,000% เป็นบริษัทที่เติบโตเร็วที่สุดในประวัติศาสตร์ .. ปี 2007 กูเกิ้ลมีรายได้สี่พันล้านเหรียญ ทรัพย์สินกว่าสองหมื่นห้าพันล้านเหรียญ .. ใช่ว่ากูเกิ้ลทำอะไรก็ดีไปหมด ที่จริงในหนังสือก็กล่าวถึง ช่วงเวลาที่กูเกิ้ลล้มลุกคลุกคลานและผ่านการตัดสินใจที่มีความเสี่ยงสูงหลายต่อหลายครั้งเหมือนกัน

กูเกิ้ลมีเครื่องมือค้นหาได้ตรงความต้องการผู้ใช้ ทำให้มีผู้ใช้งานพา traffic ดีๆ จำนวนมหาศาลเข้าสู่กูเกิ้ล กูเกิ้ลก็หาทางเปลี่ยนมันเป็นเงินด้วยการโฆษณาที่ใช้พื้นฐานจากเจตนารมณ์ แม้หลักการไม่ได้ใหม่ แต่วิธีการที่กูเกิ้ลใช้เป็นสิ่งที่แปลกใหม่ ดูเป็นธรรมมากกว่าค่ายอื่น จึงดึงดูดลูกค้าเข้าสู่กูเกิ้ลมากมาย อีกด้านหนึ่ง traffic ที่วิ่งสู่กูเกิ้ล ส่งผลต่อธุรกิจอื่นๆ มากมาย ไม่เพียงเฉพาะลูกค้าของกูเกิ้ลเท่านั้น .. ทุกคนแย่งจะเป็นอันดับต้นๆ ของ PageRank™ .. ธุรกิจที่ติดอันดับแรกในการค้นหาย่อมสร้างรายได้ที่แตกต่างไปจากอันดับ 500 หรือ 50 หรือแม้แต่อันดับ 5 ที่อยู่ในหน้าเดียวกัน สิ่งนี้ทำให้เกิดธุรกิจ SEO (Search Engine Optimization) ที่เล่นกันทั้งด้านสว่างและด้านมืด . แน่นอนว่ากูเกิ้ลรู้ และมีการปรับอัลกอริทึมเพื่อลงโทษพวกด้านมืด แต่บ่อยครั้งการจัดการพวกฉกฉวย SEO ด้านมืด ทำให้คนที่เล่นเกมในที่สว่างโดนหางเลข (แรงๆ) ไปด้วย .. ธุรกิจ SEO ดีๆ จึงแขวนอยู่บนการเปลี่ยนแปลงของกูเกิ้ลมาตลอด

หนังสือยังได้กล่าวถึงมุมมองด้านลบ เช่น ความคิดแนวกูเกิ้ลครองโลก เรื่องความเป็นส่วนตัว ตัวตนของเราในโลกจริงหรือโลกไซเบอร์ กูเกิ้ลเคยช่วยหญิงที่สงสัยในคู่นัดบอดให้รอดพ้นจากอาชญากรที่อยู่ในบัญชี FBI มาแล้ว ในทางกลับกันถ้ากูเกิ้ลไม่เจอข้อมูลเราเลย นั่นอาจจะหมายความว่าเราไม่มีตัวตนบนโลก (ไซเบอร์) นี้เลยก็ได้ .. หรือถ้าเจอแต่เป็นข้อมูลเท็จที่ทำลายชื่อเสียงของเราอยู่อันดับแรกๆ ของผลลัพธ์จะเป็นอย่างไร ?.. กูเกิ้ลยังเผชิญปัญหาด้านจริยธรรมบ่อยครั้งในระยะหลัง รวมถึงปัญหา double (triple quadruple .. ) standard ในการตัดสินใจแก้ปัญหา เช่นปัญหาเซ็นเซอร์ในจีน .. นั่นยังไม่นับปัญหาของกูเกิ้ลที่ต้องสู้รบในสงครามเทคโนโลยีกับบริษัทยักษ์ใหญ่ อย่าง ยาฮู หรือไมโครซอฟต์ สงครามบนศาลกับลูกค้าและอดีตพนักงานของกูเกิ้ลเอง และรบกับพนักงานปัจจุบันนับหมื่นในการที่จะรักษาวัฒนธรรมขององค์กรและความเป็นกูเกิ้ลให้คงสภาพเหมือนกับครั้งที่เริ่มก่อตั้งบริษัท

ปิดท้ายเป็นมุมมองว่าอนาคตของกูเกิ้ลจะก้าวไปทางไหน อนาคตของการสืบค้นสารสนเทศจะเป็นอย่างไร ? เกี่ยวโยงถึง Semantic Web และโครงการอีกจำนวนหนึ่งที่มีความก้าวหน้าไม่แพ้หรืออาจจะมากกว่ากูเกิ้ลในเวลานี้

The Search: How Google and Its Rivals Rewrote the Rules of Business and Transformed Our Culture ของ John Battelle ใช้ภาษาไทยว่า "เดอะ เสิร์ช อุบัติการณ์แห่งอนาคตมนุษยชาติ" แปลโดย คุณไพรัตน์ พงศ์พานิชย์ ใครที่สนใจเทคโนโลยีแนะนำให้อ่านดูนะ สำนวนสนุกใช้ได้ คนที่ร่วมสมัยกับผม (และ ป๋าเด่น พี่เทพ เสี่ยต้น .. ) อาจจะได้หวนคิดถึงสมัยแรกๆ ที่ใช้เครื่องมือค้นหาข้อมูลบนเว็บ และเหตุการณ์สำคัญๆ ในอดีตที่เกี่ยวข้อง หนังสือมีที่ผิดอยู่บ้าง (หน้าปกเขียนต้นฉบับภาคภาษาอังกฤษผิด แปลผิด ตีความผิด พิมพ์ผิด) ไม่ถึงกับเสียความ แต่ผมเป็นพวกตาไวกับที่ผิด บ่อยครั้งเข้าก็รำคาญอยู่เหมือนกัน :P